Tekke ve Zaviyelerin Kapatılmasına Dair 677 Sayılı Kanun’un yürürlüğe girişinin 100. yılında, Alevi-Bektaşi inanç dünyasının önemli merkezlerinden Ali Baba Sultan Ocağı, tarihsel ve hukuki haklarının iadesi için güçlü bir çağrı yaptı. Ali Baba Sultan Ocağı Alevi Kültür ve Cemevi Derneği’nin düzenlediği değerlendirme toplantısında konuşan Tahir Aslandaş Dede, ocağın geçmişten bugüne taşıdığı kurumsal misyonu ve 677 sayılı Kanun’un yarattığı kırılmaları anlattı.
“Anadolu’nun en köklü inanç merkezlerinden biri”
yüzyılda Horasan erenlerinden Ali Baba Sultan tarafından kurulan dergâhın, Hacı Bektaş-ı Veli Dergâhı’ndan sonra Anadolu’daki en büyük Alevi-Bektaşi merkezi olduğuna dikkat çekildi. Sivas, Tokat, Amasya, Çorum ve Yozgat’a uzanan geniş bir talip ağına sahip dergâh; semahane, türbe, meydan evi, misafirhane ve hayır hizmetleriyle asırlardır önemli bir kültürel merkez niteliği taşıyor.
“1937’deki satış vakıf hukukuna aykırıdır”
Aslandaş Dede, 30 Kasım 1925’te dergâhın kapatılmasının ardından 1937 yılında vakıf mülklerinin açık artırma ile satılmasının, Osmanlı vakıf hukukunun temel ilkesi olan “Vâkıfın şartı, şeriatın nassı gibidir” kuralına aykırı olduğunu vurguladı. Ali Baba Sultan Dergâhı’nın mülklerinin el değiştirmesi ve “Susamışlar Konağı” olarak anılmasının kültürel kimliği silmeye yönelik bir uygulama olduğunu söyledi.
677 sayılı Kanun’un günümüz Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 9. maddesiyle uyumsuz olduğunu belirten Aslandaş Dede, mevcut Anayasa’nın 174. maddesiyle bu kanunun korunmasının Alevi yurttaşların cemevleri ve ocaklarla ilgili taleplerinin karşılanmasını engellediğini ifade etti.
Yeni Anayasa için 5 talep
Toplantıda, yeni anayasa çalışmalarına yönelik olarak şu talepler dile getirildi:
677 sayılı Kanun’un ve Anayasa’nın 174. maddesinin yürürlükten kaldırılması,
Alevi-Bektaşi ocakları ve tarihî tekke-zaviye yapıları için özel statülü bir “İnanç ve Kültür Kurumları Yasası” çıkarılması,
Vakıf mülklerinin tarihî kayıtlara göre evladiyet esasına uygun şekilde iade edilmesi,
Dergâhların müze veya kültür konağı statülerinden çıkarılarak asli inançsal işlevlerine kavuşturulması,
Devletin inanç topluluklarını eşit ve çoğulcu ilke doğrultusunda koruması.
“Tarihsel adalet toplumsal barışın teminatıdır”
Açıklamada, Ali Baba Sultan Ocağı’nın tarihsel kimliğiyle yeniden canlandırılmasının hem Alevi-Bektaşi toplumu hem de Anadolu’nun kültürel mirası açısından zorunlu olduğu vurgulandı.
News
